LỊCH SỬ 12 - BÀI 12 : PHONG TRÀO DÂN TỘC DÂN CHỦ Ở VIỆT NAM TỪ 1919 ĐẾN NĂM 1925

 LỊCH SỬ 12 – PHẦN HAI : LỊCH SỬ VIỆT NAM TỪ NĂM 1919 ĐẾN NĂM 2000
CHƯƠNG 1 : VIỆT NAM TỪ NĂM 1919 ĐẾN NĂM 1930
BÀI 12 : PHONG TRÀO DÂN TỘC DÂN CHỦ Ở VIỆT NAM TỪ 1919 ĐẾN NĂM 1925

I.                    NHỮNG CHUYỂN BIẾN MỚI VỀ KINH TẾ, CHÍNH TRỊ, VĂN HÓA, XÃ HỘI Ở VIỆT NAM SAU CTTGT1

1.       Chính sách khai thác thuộc địa lần thứ 2 của TDP

a.       Hoàn cảnh

-          Một trật tự thế giới mới được hình thành, có lợi cho Pháp

-          Các nước tư bản Châu Âu chịu hậu quả nặng nề của chiến tranh

-          CMT10 Nga thắng lợi (1917) -> sự ra đời nước Nga Xô Viết

-          Năm 1919, quốc tế cộng sản được thành lập

b.       Mục đích

-          Bù đắp chiến tranh, thiệt hại do CTTGT1

-          Khôi phục địa vị của Pháp trong giới TBCN

c.       Chính sách khai thác

-          Quy mô lớn, tốc độ nhanh

-          Đầu tư vào nông nghiệp nhiều nhất (đồn điền cao su)

-          Trong công nghiệp: tập trung khai thác mỏ than

-          Thương mại: ngoại thương phát triển

-          GTVT: có bước phát triển mới

-          Tài chính: ngân hàng Đông Dương được thành lập -> nắm quyền, chỉ huy kinh tế Đông Dương

-          Thi hành chính sách tăng thuế, đặt ra nhiều thứ thuế mới

2.       Chính sách chính trị, văn hóa, giáo dục của TDP: giảm tải

3.       Những chuyển biến mới về kinh tế và giai cấp xã hội ở Việt Nam

a.       Kinh tế

-          Tích cực: có bước phát triển mới

-          Tiêu cực: phát triển mất cân đối, nông nghiệp lạc hậu, phụ thuộc vào nền kinh tế Pháp

b.       Xã hội

-          Địa chủ phong kiến

+ Đại địa chủ: cấu kết với Pháp -> bóc lột nhân dân

+ Địa chủ vừa, nhỏ: có tinh thần dân tộc chống Pháp

-          Nông dân: chiếm đa số, lực lượng cách mạng to lớn

-          Tư sản

+ Tư sản mại bản: cấu kết với Pháp

+ Tư sản dân tộc: có khuynh hướng dân tộc, dân chủ

-          Tiểu tư sản: có tinh thần dân tộc chống TDP

-          Công nhân: tăng nhanh về số lượng, có những đặc điểm riêng

+ Chịu áp bức bóc lột

+ Tiếp thu CMT10 Nga

+ Có quan hệ thân thiết với nông dân

è Lực lượng nòng cốt lãnh đạo cách mạng

II.                  PHONG TRÀO DÂN TỘC DÂN CHỦ Ở VIỆT NAM TỪ 1919 ĐẾN NĂM 1925

1.       Hoạt động của Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh và một số người Việt Nam sống ở nước ngoài : giảm tải

2.       Hoạt động của tư sản, tiểu tư sản và công nhân Việt Nam

a.       Hoạt động của tư sản

-          Tổ chức cuộc tẩy chay tư sản Hoa kiều, “chấn hương nội hóa”, “bài trừ ngoại hóa”

-          Năm 1923, đấu tranh chống độc quyền cảng Sài Gòn, độc quyền xuất cảng lúa gạo tại Nam Kì của tư bản Pháp

-          Lập ra Đảng lập hiến (1923). Khi thực dân pháp nhượng bộ -> họ lại thỏa hiệp với chúng. Lập ra nhóm Nam phong (cổ vũ thuyết “quân chủ lập hiến”), nhóm Trung Bắc tân văn (đề cao tư tưởng “trực trị”).

è Đòi quyền lợi về kinh tế

b.       Hoạt động của tiểu tư sản

-          Các tổ chức chính trị: Việt Nam nghĩa đoàn, Hội phục Việt, Đảng thanh niên,…được thành lập

-          Nhiều tờ báo tiến bộ ra đời : báo tiếng Pháp (Chuông rè, An Nam trẻ,…), báo tiếng Việt (Hữu thanh, Tiếng dân,…)

-          Một số nhà xuất bản tiến bộ đã phát hành nhiều loại sách báo tiến bộ

c.       Hoạt động của công dân Việt Nam

-          Tháng 8.1925, công nhân bãi công tại Ba Son -> đánh dấu bước phát triển của phong trào công nhân Việt Nam

-          Tính chất: tự giác

3.       Hoạt động của Nguyễn Ái Quốc

-          Cuối 1917 người trở lại Pháp

-          Năm 1919 người gia nhập Đảng xã hội Pháp. Ngày 18.6.1919 gửi bản Yêu sách của nhân dân An Nam đến hội nghị Vecxai

-          Giữa 1920, người đọc bản Sơ thảo lần thứ nhất những luận cương về vấn đề dân tộc và vấn đề thuộc địa của Lênin . ngày 25.12.1920 tham dự Đại hội đại biểu toàn quốc lần XVIII của đảng xã hội Pháp -> người trở thành đảng viên cộng sản

-          Năm 1921, lập ra Hội liên hiệp thuộc địa

-          Năm 1922, các bài báo Báo người cùng khổ, Báo Nhân đạo, Đời sống nhân dân,…đặc biệt là Bản án chế độ thực dân Pháp (xuất bản 1925)

-          Năm 1923, đến Liên Xô dự hội nghị Quốc tế nông dân (10.1923) và đại hội lần V Quốc tế cộng sản (1924)

-          Ngày 11.11.1924 về Quảng Châu (TQ)

-          Năm 1925, thành lập hội Việt Nam cách mạng thanh niên

-          Vai trò: tìm được con đường cứu nước đúng đắn để giải phóng dân tộc Việt Nam